HOBİ OYUN EĞLENCE BİLGİ - ÜLKEMİZİN ÖTÜCÜ KUŞLARI

Red-fronted Serin, Serinus pusillus, Southern Turkey.

ÜLKEMİZDE YAŞAYAN DOĞA KUŞLARIMIZ

Evet değerli arkadaşlar bu kuş kesinlikle lizard'ın atası bunu böyle olduğunu başka sitelerde yazmıştım. Elimde bu konu ile ilgili İtalyanların Uccelli (kuş) dergisinin bir sayısı var fakat bu dergiyi taşındıktan sonra aradım ve bulamadım ama bulurum bulunca size resim şema ve daha geniş bilgiler yazarım. Ama kesin olan bir şey var LİZARD üretilirken kullanılan en önemli kuş Serinus Pusillus eski ve berbat ismi ile kara iskete (iskete cinsine hangi mantıkla sokulduysa) bizim kullandığımız adı ile kırmızı başlı susamcık (Antalya yöresi) şu an sitedeki adı ile Türk kanaryası. Bu kuşu Federasyon sitesine muhakkak logo yapacağız. Şu anki logoda bu kuş dan esinlenilmiş bir çalışmadır.
Oğuz Özkaya

Değerli arkadaşlar bu kuş bendeki bilgilerde serinus pusilus ve sadece Türkiye ile Lübnan'da bulunuyor Türkiye'nin de güneyinde fakat dağlık (yaylalarda)kesimlerinde bulunduğunu biliyorum sahile hiç inmiyor. Bu kuşla ilgili yıllar önce Avusturyalı bir yetiştirici benden bilgi ve kuş istedi adresimi Dünya yarışmasına gönderdiğim kuşlardan almış bir Türk arkadaşına mektup yazdırmıştı ben bu olaydan sonra bu kuşu araştırdım yakalatıp besledim.
Fakat maalesef sıcakları sevmiyor çok yem seçiyor Necdet beyin belirttiği gibi ufak ve yağsız tohumları seviyor yağlı tohumlarla beslenirse kendir gibi çok fazla nefes problemi yaşayıp bayılma krizleri geçiriyor. Daha sonraki yıllarda Salih Ergin'in vasıtasıyla tanıştığımız Alman doğa kuşu ve melez yetiştiricisi Erhart Langer 2 kez bu kuş için Türkiye'ye geldi bizim dernekte bu kuşlar ve yemleri hakkında bize bilgi verdi bir sene Erhart'a bir kuş verdik çorabının içinde götürmüş daha sonraki gelişinde anlattı.
Tekrar istedi vermedik bu kuş doğa dada çok fazla yok bu sebeple bu yıldan itibaren biz bu kuşu satanları Tarım il müdürlüklerine şikayet edeceğiz.Ama gerçekten iklimi müsait sahil yaylası olan yerlerde salmada üretmek isteyen arkadaşlar olursa yerlerini görmek kaydı ile yardımcı oluruz.Diğer şekillerde kafeste beslemek isteyen veya koleksiyonuna katmak isteyenler sadece resmi ile yetinsinler kusura bakmasınlar.
Necdet beyin dediği diğer popülasyon yani Kafkas dağlarındaki popülasyon aynı kuş mu yoksa biraz farklımı bilmiyorum ama bu kuş göçmen değil diye biliyorum. Bu sebeple bizdekinden ufak tefek ayrılıklar gösterebilir.Tabiî ki bu benim fikrim aynı kuşlarda olabilir. Bu bilgiler benim bu kuşa ilgimden dolayı 4-5 yılda edindiğim bilgiler bu kuşa sahip çıkmamız gerekiyor diye düşünüyorum. Zaten kuş serinus familyasından bu sebeple de kanarya ile alınan melezleri tekrar kanarya ile çiftleştirilirse yavru veriyor. Oğuz Özkaya .

SAKA

Bulunduğu yerler İsveç’in güneyinden Akdeniz’e kadar bütün Avrupa’da,buralardan başka Fas,Cezayir,Tunus,Kanarya adalarında,doğuda güney Sibirya’dan İran’a,Afganistan’a kadar olan alanlardır.Ülkemizin her tarafında bulunan yerli kuşlarımızdandır.Yaşama ortamları,bahçeler,tarlalar,parklar,bol dikenli boş araziler,ağaçlık yerler,seyrek ibreli karışık ormanlar,yerleşim yerleri etraflarıdır.Fringillidae familyasına mensupturlar ve ırkı çok zengindir.Uzunluğu 130 mm,kanat erkekte 74-84 mm,dişide 74-80 mm.dir.Ağırlık erkek ve dişide 13-19 gram arasıdır.

GÖRÜNÜŞ:Ergin erkekler de yüz maskesi kırmızı,başın üst kısmı ense ve gaga dibi siyah.Kulak bölgesi,gerdan ve göğüsün bir kısmı (Daima kapalı olmayan iki tane kahverengi kursak bandı vardır.)karın ve kuyruk üst tüyleri beyazdır.Sırtı kahverengidir.Siyah renkteki kanatların üzerinde sarı büyük bir leke vardır.Uçma tüylerinin uçlarında beyaz lekeler görülür.Kuyruk siyah renktedir.En dışta ki ikişer kuyruk tüyünün iç kısımlarında beyaz renkte büyük oval lekeler vardır.Ergin dişi ergin erkeğe benzer,gaga üstünde ki (bıyık) tüyler beyaz kırçıllı olur.,Gözlerinde kırmızı maskenin tamamen içinde olmaz.

GENÇLİK TÜYLERİ:Kanatlar ve kuyruk ergindeki gibidir.Fakat başta kırmızı ve siyah renk yoktur.Vücut yanları koyu kahverengi lekelidir.

GÖÇ:Genel olarak gezici kuşlardır.İhtiyaç yüzünden bulunduğu yerden kısa zamanlar için ayrılan kuşlara gezici kuşlar denir.Kuluçka yerini hiç bırakmayan kuşlara da yerli kuşlar denir.

MEMLEKETİMİZDE BULUNAN VE GEÇİM YAPAN SAKA KUŞLARI VE ÖZELLİKLERİ

1.KÖMÜRCÜ SAKASI:Takımın en küçüğü ,en bol olanı,en evcili aynı zamanda da en gösterişsiz olanıdır.Çok rastlanmamakla birlikte gerdan altında pirinç tanesi kadar beyazlık(Akgerdan) ve keneset bu sakalarda da bulunur.

2.AKGERDAN SAKA:Kasım ve marta geçerler,boğaz kısımlarında fasulye büyüklüğünde beyazı bulunduğu için bu isim verilmiştir.Kömürcü sakasından daha büyüktür.Kuyruk tüylerinin iki tarafında ve altında iki beyaz leke vardır.Bu lekeler küçük olarak üçerden altı tane olabilir.Bunlara da kuyruk altı bademleri denir.Akgerdanın üç türü vardır.

A-BÜTÜN AKGERDAN:Gaganın altında kırmızı tüy hiç bulunmaz.Yani fasulye büyüklüğünde ve tamamen beyaz tüylerle kaplıdır.

B-YARIM AKGERDAN:Gaga altından itibaren göğse doğru 0.50-1cm.kadar uzunlukta şerit halinde bir beyazlık vardır.Tepede bulunan al renk bu beyaz rengin iki tarafından sağ ve soldan boğaza doğru devam eder.Yani bu surette beyaz renk ortada bir şerit halinde kalır.Bunlar cömert olurlar.Hem de usulüyle öterler.

C-BENLİ AKGERDAN:Gaganın dibinde mercimek tanesi büyüklüğünde bir beyazlık vardır.Diğer tarafları kırmızıdır.Yani bu beyaz ben al rengin içindedir.

3.KASIM SAKASI:Bu saka kuşlarının en göz dolduranı,en iyi öteni,en müstakil ve en vahşisidir.Diğer saka kuşlarından kafaları daha iri,renkleri daha parlak kuyrukları daha uzun olur.Kuyruğunun her iki tarafında ve alt kısmında üçer tüy vardır.Kuyruğunda sekiz tüy bulunduğu zaman sekizlik,dört tüy bulunduğunda dörtlük adı verilir.Kasım sakasının da türleri vardır.Bu türlerden bir kısmı kenesete göre adlandırılır.KENESET:Kuşun ensesinde siyahın bitim yerinde ufak ve takriben mercimek büyüklüğünde olan kırmızı renge verilen isimdir.Buna göre;

A-TEK KENESET:Ensede siyah rengin beyazla buluştuğu yerde sağda veya solda siyahın içinde fakat siyahtan beyaza yürüyerek takriben mercimek büyüklüğünde tek kırmızısı olursa buna tek keneset denir.

B-ÇİFT KENESET:Eğer bu kırmızı renk hem sağda,hem de solda olursa çift keneset denir.

C-ZİNCİR KENESET:Sağda ve solda bulunan çift keneset arası ense kısmından itibaren,takriben küçük mercimek kadar büyüklükte ki kırmızılarla birbirine bağlanmışsa buna da zincir keneset denir.Bu kırmızılıklar her zaman parlak bir biçimde olmayabilir.Küçük ve soluk renkte de olabilirler.Genelde kenesetli kuşlar güzellik ve değer bakımından makbuldürler.

D-SİYAH BENLİ SAKA:Enseden sağlı sollu gelen siyah renk yanlarda ki beyazların içinden görünmeden seyrederek gerdanda birleşir ve kırmızı rengin altında mercimek büyüklüğünde bir siyah ben olarak meydana çıkar ki buna siyah benli saka denir.Güzel öterler.

E-ENSESİ AÇIK SAKA:Enseden sonra gelen beyaz tüyler parlak,büyük ve geniş olursa buna ensesi açık saka denir.Genelde kasım sakalarında olur.

F-ENSESİ KAPALI SAKA:Enseleri açık kahverengi tüylerle kaplı olan sakalardır.Bunlarda beyaz tüy görülmez.Ötüşleri sesli olmasına rağmen tane tane değildir.Cömert lakin acele öterler.

4.MART SAKASI:Bu tür mart ayında göç eder.Yolda gelirken yeşillik yiyerek ve tüy değişimi yapıp bitirerek geldikleri için enerjileri yerindedir.Çiftleşmeye hazır durumdadırlar.Tutuldukları zaman kasım sakaları gibi uzun zaman beklemez,çok kısa zamanda ötüşe geçerler.

5.BEYAZ SAKA:Her sakacının hayalini süsleyen efsanedir.Erkek ve dişi olarak süt beyaz renginde olanları vardır.Bunların bir kısmında tüm tüyler beyazdır,bir kısmının kanatlarında ve başlarında hafif kırmızılık görülür.

6.SARISI ÇOK OLAN SAKA:Kırmızıları parlaktır.Göğsünün altında beyaz yerine sarı olarak,kuyruk üzerinde de siyahlı sarılı renklerden sarısı üstün olarak görülür.Çoğunlukla kasım sakaların da görülmekle beraber,mart sakalarında da rastlanır.

7.ÇİFTE ALLI SAKA:Sakalar arasında pek az olan ve göze en hoş gelen renktir.Bu tür gırtlak altında olan ala,bir al daha ekler ve göğsüne kadar iner.Yuvarlak bir madalya gibi durur.Bunlar aynı zamanda al taştı sınıfına girerler.Tüyleri çok parlaktır.Kasım sakalarında görülmüştür.

8.AL TAŞTI SAKA:Başta bulunan al renk kafanın gerisine doğru büyükçe olarak yayılırsa buna al taştı saka denir.Aynı zamanda gaga altında da kafada ki ala paralel büyüklükte bir al olur.Kasım ve mart sakalarında görülür.

Not:Burada tanıtmaya çalıştığımız sakalar ülkemizde doğal ortamda bulunan sakalardır.Başka coğrafyalarda yaşayan sakaları ve özelde mutasyonları kapsamamaktadır.

SAKA KUŞLARININ ÖTME ŞEKİLLERİ
Çitepet, velis velis, veste veste, çel çel, veç veç, pli pli pliy, pçüvi pçüvi, cibili cibili, pli pli gibidir.
Bunlardan ilk beş adediyle yapılan ötüşle başlayan saka makbuldür. Bu çıkışlara geçmeden evvel sakacılıkta kullanılan bazı deyimleri tarif edelim ve ön çıkışlara geçelim.
Ders Ötümü: Kuş tüy değişiminden çıktıktan sonra yani tam kızgın olarak ötüm devrine girmeden evvel pek yüksek olma*****, duyulacak kadar yavaş bir sesle, önlerini, devirlerini, şakşaklarını kullanırsa buna ders-ötümü denir. Bu ötümde açık seçik ötmediği için herkes anlamaz. Yani bu durum yeni konuşmaya başlamış bir çocuğun konuşmasına benzetilebilir. Her lafı anlaşılmaz.
Dik-Ötüm: Kuş beslendikçe ve tavına geldikçe yani kızgın olarak olanca sesiyle öttüğü zaman önlerini, devirlerini ve şakşaklarını kullanmaya dik-ötüm (dik-sada) denir. Bu ötün de ötüç açık seçiktir. Yani tane tane öttüğü belli olur.
Devir: Saka kuşlarının ötüşü, birbirine bağlamak suretiyle bol nağmeli olarak devam ettirmeye denir. Buna uzun ötüş de derler.
Ulamalı: Saka kuşlarında nağmeleri kesmeden birbirine eklemeye denir.
Önler veya Ön Çıkışlar: Saka kuşları muteber dokuz türlü ötüş şeklinden birisiyle veya bir kaçıyla birlikte ötüşlerine başlarlar ve sonra esas ötüşlerine devam ederler, işte bu ilk çıkıştaki başlangıca önler veya ön çıkışlar denir.
Bunlar kasım sakalarında-diğer sakalara nazaran- daha büyükçelerdir.
Dövücü Kuş: Kar4şılıklı öten iki kuşun ötümleri esnasında birisi diğerinden yılar ve ötüşünü keser.
Fakat diğeri ötüme devam eder ki, ona dövücü kuş denilir.
Bağ: Ötümün durak yerine bağ derler. En makbul bağ dücce’dir. Daha sonra sıra ile Hico, Vico, Viske gelir. Az müteber olmak üzere de hık ve pin’dir. Viske ders şakşağının bağıdır.
Kuşçu-Kuş: Kırlarda kuş tutulmaya çıkıldığı zaman çığırtkanlık yaparak yabancı kuşları ökseye (ağa) indirmeyi başarırsa böylelerine kuşçu-kuş derler. Eğer saka kuşu ötümüne devam ederken yabancı kuşların geçtiğini gördüklerinde sesini keser ve ve kuşlar geçtikten sonra yeniden ötme başlarsa bunlara kuşçu-kuş değil denir yani bu kuşlar bu ağda işe yaramazlar, fakat bu işin dışında yine ötümlerine devam ederler. Bu iyi ve kötü kuşları her cinsinde vardır. İspinos, iskete ve flürya gibi.
Ötüş Bağlantısı: Çıkımlarla beraber şakşaklarını ve tuğfelerini birbirine eklemesine kuş nefesli ise bunları devir yapmasına (uzun Ötmesine) denir.Makbul bir kuştur.
Dağ Babaları: Bazı sakaların ensesinde ve siyah rengin üzerinde 2-3 adet siyah kıl, manda boynuzuna benzer şekilde iki tarafta geriye doğru uzar. Bu kıllar daha çok dağlarda yaşlanmış kuşlarda görülür ve ve bunlar kalın sesli öterler. İşte böyllerine dağ-babaları derler.
Şimdide Ön-Çıkımlara (Ön Çıkışlara) Geçelim:
1- Çipetpet: Ön çıkışını çipetpetle başlayıp şakşağa bağlayacak ve sonunda da dücce veya hico diyecektir. Bu ötüşün adı ders şakşağıdır.
2- Velis Velis:Ön çıkışını velis velisle yapıp yukarıda adı geçen ders şakşağına bağlayacaktır. Birde şakşaklarını çok kullanarak ötüşü uzun devirli ve ulumalı olmalıdır.
3-Veste Veste : Ön çıkışlarını veste veste ile başlayıp damaktan vurarak ve tok sada ile tane tane olarak üçlü, beşli veya uzun uzun kaba şak şak denir.
4-Veç Veç: Ön çıkışlarını veç veç ile yapar. Ders şakşağına bgağlar ve kesmeden kaba şakşağa ekler. Bunada ekleme şakşak derler.
5-Çel Çel: Ön çıkışlarını cibili cibili diye başlayacak ve çel çel ile devam edecek yo ile bağlayacak.(Yo ile yapmayıp ta ince bir sada ile bırakırsa makbul kuş değildir.) ve kaba şakşak ile biterken bir hazin kaba şakşak ilave ederse çok makbul sayılır. Bu ötüşün adına ekleme şakşak denilir.
6-Pli Pli Pli: Ön çıkışlarını Pli Pli diye başlayıp yav yav lara giderek (saka bu sesi bülbülden almıştır.) kaba şakşağına ekler ve ekler ve burada ders şakşağını velisle de kullanır ve nağmelere geçer. Diğer çıkışlarda da şakşaklarına ve hilhilrine tütilerine gider. Bu türlü ötüş nadide kuşlarda bulunur. Böylesine pli pli kuş denir.
7-***üvi ***uvi: Ön çıkışlarını ***üvi ***üvi ile yapar. Şakşaklara tütülere geçer.
8-Cibili Cibili: Ön çıkışlarını cibili cibili yaptıktan sonra ya ders şakşağını veya kaba şakşağını vurursa buda makbul bir ötüş olur.
9-Pli Pli: Ön çıkışını pli pli ile başlar çel çel yo veti şak şak olarak üçlü beşli kaba şak şak vurur. Bu en kıymetli ötüştür.
SAKA KUŞLARININ KULLANDIKLARI MAKBUL NAĞMELER
1-Cafcaflar, tütüler, hihiler, gurrlar,kıskıslar, yafyaflar, iryaflar, yavyavlarve tilililer. Zamanımızın kuşlarında tilili, yavyav ve iryaflar işitilmemekte, kaybolmuş durumdadır.
2-Şakşaklar ağızdan çıktığı gibi şakşak olarak vurur. Cakcaklar ve torr ötüşleri pek makbul değildir. Ancak bunları yukarıda sayılan 1- 2 nolu nağmelerin arasına 1-2 defacık katarsa bu kuşun ötüşüne bir ses yüksekliği kaba ötüş verir. Acemiler anlamaz iyi bir ötüştür.
Eğer bu nağmeler araya çok katılırsa iyi ötüş olmaz. İyi ötüşlerini de bozar. Hele herhangi bir çıkş önüyle başlayıp doğrudan doğruya cak cak ve tora üst üste geçerse hiç makbul bir ötüş değildir.
3-Saka kuşu 9 türlü çıkışın hangisiyle başlarsa başlasın şakşaklarına girerek nağmelerini, birbirine girerek öterse uzun devirli, kulağa iyi gelir şekilde dinlenir.
Saka Kuşunun Erkeğinde Kızgınlık Belirtileri
Erkek sakalarda gaganın üzerinde bulunan siyah çizgi dipten itibaren beyazlaşmaya başladığı zaman kuş ders yaparak ufak ufak seslerle ötmeye yani kızgınlaşmaya başlar. Siyahlık uca doğru yürüdükçe saka yükselir ve ötme çoğalır. Siyahlık küçük toplu başı büyüklüğünde gaganın ucuna geldiği zaman kuşun en dik ötümü başlar. Bir müddet sonra siyahlık silinerek süt beyaz ve pembemsi olduğunda o kuşun ötüm devri sona ermiş demekir. Bundan sonra tüy atımı gelir. Temmuz Ağustos aylarına rastlar, kızgınlık döneminde kuşun ayaklarındaki siyahlık açık kırmızı renge çevirir. Sona ermesiyle siyaha döner. Bir kısım kuşların kızgınlık döneminde çırpmaları görülür.
Kafesleri: Çoğunlukla uzunluk 28 cm. yükseklik 25 cm. ve genişlik 17 cm. kafeslerde beslenir. Buna sebep vahşi olmaları sebebi ile kendilerini tellere vurmalarını önlemektir. Yeni tutulan kuşlar için bunların zararı yoktur. Hatta yararı vardır. Fakat evcilleşmiş olanlar için kanarya kafesleri kadar büyüklükte bir kafese koymalı ve aynı zamanda banyolğu, suluğu, yemliği ihmal edilmemelidir. Banyoluk yemlikten uzak yerde olmalıdır.
Yemleri: Kuş yemi, çam fıstığı, keten tohumu, yeşillik ve badem tohumu, ay çiçeği, şalgam tohumu ve beyaz darıdır. Yumurta sık sık verilmemelidir. Badem ve kenevir tohumu kızgınlığı arttırır. Yeni yakalanmış kuşlara mutlaka filizlenmiş, ıslatılarak şişirilmiş taneler verilmelidir. Yarı olgun başak besin bakımından iyidir.
Kemal Öncel /Samsun Serinofil Derneği Kanaryalar Dünyası Kitabından Hüsamettin Şalcıoğlu ve A.Akdereliden aktarımdır.

BÜYÜK ÇÜTRE (Carpodacus rubicilla) GREAT-ROSEFİNCH

Kış göçmenidir.Ülkemizde Doğu Anadolu’nun Kuzeydoğusunda özellikle Erzurum çevresinde rastlandığına dair kayıt vardır.Ülkemiz dışında sadece Kafkas’larda bulunur.
YAŞAM ORTAMI:Dağların yüksek kısımlarında ki ardıçlık ve kayalıklarda,sarp vadilerde,diğer kayalık dere boylarında yaşar.
ÜREMESİ:Yuvasını dağların yüksek bölümlerinde, ardıçlık ve sarp vadilerde bulunan kayalıklara yapar.Yumurta sayısı 3 ile 5 arasında değişir.Kuluçka süresi 11-13 gündür.
BESLENMESİ:Tane ve tohumlarla beslenir.
TANINMASI:Karmen şakrak kuşundan (Carpodacus erythrinus) daha iridir.Ergin erkeklerde baş,boyun,boynun yanları,gerdan,göğüs,karın,sırtın gerisi ve kuyruk sokumu koyu pembe üzeri açık gri beneklidir.Benekler baş ve boyun kısmında küçük,güğüs ve karında iridir.Sırtı,kanat ve kuyruk tüyleri koyu kızıl kahverengidir.Dişilerin rengi soluk gri kahverengidir.Gaga kalın ve açık kahverengi,ayaklar siyahtır.’’Düyip- kip kip kip’’diye öter.
BOY:20 cm.dir.
Kaynak:MEHMET KARABOLAT (TÜRKİYE’^DE YAŞAYAN KUŞLAR)

KANARYALARIN ATASI

''Kanaryalar değişken genetik yapıya sahiptirler.Daima farklı soy ve ırklara kaynak olabilirler.Eğer olmasaydı ayni yabani formdan üremelerine karşın bugunkü çok değişik ırklar ortaya çıkmazdı''
SERİNUS CANARİA
Yeşilimsi veya sarı tüylü,oldukça kısa ve kalın gagalı,kanatları uzunca ve sivri,kuyruğu orta uzunlukta,kendisi küçük,ünü büyük ötüçü bir kuştur.Bütün Afrikaya'ya yayılan Kanarya'ını (Serinus canaria) 22 türü vardır.
Eskiden Akdeniz'in kuzeyinde bulunmazken,şimdi hemen hemen bütün Avrupa'ya yayılmış gibidir.Bu kuşun anayurdu Kanarya adalarıdır.Kanaryaların evcilleştirilerek anayurtlarından dışarı çıkarılmalarının üzerinden üçyüz yıl geçmiştir.Evlerde kafeste beslenen kanaryalarda bu türden türetilmiştir.Kuş yetiştiricileri yapay ayıklama ve melezleme yöntemiyle bunun boy,tüy ve ses bakımından farklı pek çok çeşidi elde edilmiştir.
Serinus pusillus türü Kafkasya,İran,Anadolu ve Türkistan'da yaşar.Afrika'da yaygın diğer türleri ise Mozambik Kanaryası (Serinus icterus),Sainte-Helen kanaryasıdır.(Serinus flaviventes)
Dr.İHSAN URAL- Ziraat Yüksek Mühendisi
PET MAGAZİNE

BÜYÜK BAŞTANKARA (Parus major) GREAT TİT

Ülkemizin de uygun yaşamı ortamı bulduğu her yerde yaşar.Yerlidir.
YAŞAMA ORTAMI: Yapraklı ve karışık ormanlarda,park ve bahçelerde,yerleşim yerleri yakınında yaşar.
ÜREMESİ: Ağaç ve duvar kovuklarında,her türlü deliklerde,oyuklarda,kuluçka sepetlerinde yuvalanır.Suni yuvaları çok kullanır.Bu yuvaya dişi 7-13 yumurta yumurtlar.Kuluçkaya sadece dişi kuş yatar.Kuluçka süresi 12 -16 gündür.Yılda 2 defa kuluçkaya yatar.
BESLENMESİ: Böcek gibi omurgasızlar,tırtıl,ayçiçeği ve benzeri tohumları kuvvetli gagası ile kırarak içindeki yiyecekleri yerler.Bir günde ağırlığından fazlasını yiyebilir.Ayrıca kapı önündeki süt şişelerinin kapaklarını delerek üstteki yağlı kısmı severek yerler.Özellikle orman zararlılarının bir numarali düşmanıdır.
TANINMASI:Erginlerde başın tepesi,ense ve gerdan madeni pırıltılı siyahtır.Yanaklar gagadan enseye kadar beyazdır.Gerdandan başlayarak göğüs ve karnın ortasından geçip kuyruk altına ulaşan siyah bir bant vardır.Ense kökü,göğüs ve karnın iki yanı sarıdır.Sırtı mavi zeytuni ,kuyruk sokumu ve kuyryk üst tüyleri mavi gridir.Kanat uçma tüyleri siyah,kenarları sarı yeşildir.Kanat örtü tüyleri mavi gri,uçları beyazdır.Kuyruk gri kahverengi,dış tüylerin kenarları beyazdır.Gaga ve ayaklar koyu gridir.''Fink fink-ti füyt ve cicigey-gigitey-tsi tsi gibi çınlar veya si-tnit diye öter.
BOY: 14 cm.dir.
ÜLKEMİZDE BULUNAN DİĞER BAŞTANKARALAR
1.Bıyıklı Baştankara
2.Uzun Kuyruklu Baştankara
3.Kayın Baştankarası
4.Akyanaklı Baştankara
5.Tepeli Baştankara
6.Mavi Baştankara
7.Çam Baştankarası
Kaynak:MEHMET CANBOLAT --TÜRKİYE'DE YAŞAYAN KUŞLAR

KETEN KUŞU-FANYATA (Carduelis cannabina) LİNET

Ülkemizin de uygun ortam bulduğu her yerde yaşar.Yerlidir.Kışın Keten kuşu küçük gruplar oluşturarak,özellikle Florya,Kiraz kuşu ve diğer tanecil kuşların bulunduğu sürülere katılırlar.Dişi-erkek birbirlerine son derece bağlıdır.
YAŞAMA ORTAMI:Bol ağaçlı düzlüklerde,sık otluk ve çalılıklarda ,çitlerle çevrili tarım alanlarında ve bataklık ağaçlıklarda yaşar.Ayrıca bayırlarda,park ve bahçelerde ve yoğun bitki örtüsünün bulunduğu mezarlıklarda da raslanır.
ÜREMESİ:Yılda iki defa ürer.Ekseriyetle genç ağaçların kıyılarındaki sık dalları arasına;yoğun bitki bulunan mezarlıklara yuva yapar.Yuva iki günde dişi kuş tarafından yapılır.Bu sırada erkekte sürekli refakat eder.Bu kuş hemen hemen bütün sezon çiftleşir.Yumurta sayısı 5-6 olup,kuluçka süresi 11-14 gündür.Kuluçkaya erkek ve dişi nöbetleşe yatarlar.
BESLENMESİ:Yetişkinler bitki taneleri,yabani hindiba,diken,arasıra yeşil filizler,nadiren de böceklerle beslenirler.Yiyecek diyetleri sürekli olarak bitkiden tohuma değişerek sürer.
TANINMASI:Ergin erkeklerde ilkbahar ve yazın,tepe ve göğüs kırmızıdır.Baş ve boyun gri kahverengi,gerdan gri pembe üzeri siyah beneklidir.Sırtı ve kanat örtü tüyleri kestane rengidir.Kuyruk sokumu beyaz,boyuna kahverengi çizgilidir.Karın beyaz,gövdenin yanları pas rengidir.Kanat uçma tüyleri ile kuyruk tüyleri koyu kahverengi,etrafları beyazdır.Dişilerde tepe ve göğüs açık kahverengidir.Kanat ve kuyruk tüylerinde ki beyazlık daha soluktur.Gaga ve ayakları boynuz rengidir.Oldukça soluk görülmelerine rağmen,baharda üreme mevsimi yaklaşırken erkeğin tepe ve göğüs tüyleri kızarır.Melodik sesler duyulmaya başlar,''Fiy-gegegege'' diye öter.
BOY: 13,5 cm.dir.
MELEZLEME:Bir çok kuş ile melezlemesi yapılabilir.
1.Kanarya
2.Şakrak Kuşu
3.Kuzey Keten Kuşu
4.Saka
5.İskete
6.Çapraz Gaga
KAYNAKLAR: 1-MEHMET KARABOLAT 2-MULES & HYBRİDS

RENK

FLORYA

Florya kuşları hakkında derinlemesine bir bilgiye sahip değilim.Bir çok arkadaşın florya üretimini hedeflediklerini bildiğim için,katkısı olur düşüncesi ile aşağıdaki yazıyı aktarmak istedim.

YEMLENDİRME TARZIM:Floryalar beslenme konusunda çok seçicidir.Çok çeşitli yapraklar,çeşitli yosunlar,çeşitli hazır yemler ve bir çok hayvansal gıdayı yerler.Temel gıda maddesi olarak 2 ölçek lahanasız orman(yabani) kuş yemi ile 1 ölçü ispinoz yemini karıştırıyorum.Mevsimine göre (Yazın daha fazla,kışın daha az) yabani tohumlar,ay çekirdeği,kardi tohumu,az yulaf ve çam kozalağı ilave ediyorum.Özlü yem olarak ayçiceği kullanıyorum.Mevsin durumuna göre yumurtalı yem verilir.Bir tür kanarya yemi kullanıyorum.Bununla hastalık taşıyan yemlere karşı önlem alıyorum ve bunu kuru halde veriyorum.Unlu gıdayı az veriyorum.
ÜRETİMİ:Floryaların kuluçkaya hazırlanmalarına insan katkısı pek fazla önem taşımaz.Ancak bir çift kuş temin edildikten sonra ve kafese yada salmalara yerleştirildikten sonra kuluçka yerleri yapılır.Bunun için kuru çalılar kullanılır.Kullanılacak materyaller için bir çok varyasyon vardır.Yavruların yetiştirilmesinde gerekli kuluçka yerlerinin sayısı hakkında litaretürde her hangi bir bilgiye raslamadım.Fakat doğada nasıl ise barınakta da aynı şekilde olması gerektiğine eminim.( DOĞADA:Yuvayı sık çalılıklar arasında,daha ziyade meyve ağaçları,mazılar,köknar ve mürver ağaçı çalılıklarında yapar.M.KARABOLAT) İyi bir yemlenme ile daha fazla yumurta ve yavru elde edilir.Benim gözlemlerime göre en geç 4 yumurta yaptıktan sonra kuluçkaya başlamak gerekir. 5.-6.-7. yumurtadan çıkacak yavrular bu gecikmeden dolayı diğer yavrulara karşı zayıf kalırlar.Yemlenme esnasında ki mücadelede başarısız kalarak büyüyemezler.Bu dönemde yemleme yukarıda izah edildiği gibi olmalıdır.Özlü gıdalar ve yeşil gıdalar yiyeceklerin % 50 sini oluşturmalıdır.Kuluçka dönemi yaklaşık iki hafta sürer. (13-14 gün)Yavrular da daha önce söylediğimiz gibi yemlenmelidir.Carduelis yetiştiricileri için en iyi kuluçka kuşu floryadır.
YAVRULARLA İLGİLİ PROBLEMLER:Maalesef yavru Floryaların yuva dönemlerinde ölümle sonuçlanan ve sebebi bilinmeyen problemler meydana gelmektedir.Bu güzel kuşların büyük bir kısmı hastalanır ve sebebi de bilinmez.Bir gün başka,diğer bir gün başka sebepten hasta olabilirler.Florya sevenler tarafından birçok ihtimal tartışılır.Bazen de ilaçla tedavi yolu denenir.
Sonuç:Bu bilinmeyen hastalığa karşı gerçek bir tedavi uygulaması yoktur.Münih Üniversitesinde yapılan analizler koli bakterilerine karşı Florya kuşu savunma mekanizmalarının genetik olarak zayıf olduğunu ortaya koymuştur.Yetiştiricilerin tespitlerine göre yavru dönemi ve öncesi,hava ne kadar çok güneşli,kuru ve sıcak olursa hastalığa da o kadar az rastlanmaktadır.Bütün kuşların hastalanması için havanın 2-3 gün yağmurlu olması yeterlidir.Tedbir olarak şunlar yapılmalıdır.
1-Kuluçkaya başlamadan önce yetiştirme alanının tamamı temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
2-Kuluçka esnasında eski kuşların kokzidioz,parazit tedavisi yapılmalıdır.
3-Kendi kendine oluşan durumlarda yine kokzidioz tedavisi genç hayvanlarada uygulanmalıdır.
4-Yavru döneminde kokzidioz tedavisi yine uygulanmalıdır.Kuluçka dönemindeki dezenfektasyon esnasında negatif etkilerden kaçınmak gerekir.
Derleyen:HÜSEYİN ÖZKAN-SAMSUN Kaynak.Werner Bohrmann (KUŞ DÜNYASI DERGİSİ)
Not:Ülkemizde pek yaygın olmayan kafeste Florya üretimi için deneyimi ile birlikte çeviriyi bizlere ulaştırdığı için Sayın Hüseyin Özkan'a teşekkürler.Yazıda gecen ,orman kuş yemi,ispinoz yemi,kokkidioz tedavisi gibi ifadelere açılım yapıldığında çok daha yararlı olacağı aşikardır

DAĞ İSPİNOZU (Frıngilla montifringilla) BRAMLİNG

Trakya,Marmara,Karadeniz,Kuzey ve İç Ege ile Orta Anadolu'nun Kuzey'inde kış göçmeni olarak bulunur.
YAŞAMA ORTAMI: Ormanlarda,ağaçlık tarım alanlarında yaşar.
ÜREMESİ: Huş ağaçı ve kozalaklı ağaçlarda yuvalanır.Üreme yerlerine kışın sonunda gelmeye başlarlar.Yuvalarını yosun,ince dallarla bir ağaç çatalına yaparlar ve kabuk parçaları ile gizlerler.Kuluçkaya sade dişi yatar.Yumurta sayısı 4-7 arası olup,kuluçka süresi 14 gündür.
BESLENMESİ: Büyükler yağlı tohumlar,kayın fıstıkları,taneler,üvez ağaçı meyveleri,böcekler,lavralar ve tırtıllarla beslenirler.Yavrulara böcek,lavra ve tırtılları verirler.
TANINMASI: Ergin erkeklerde baş,ense ve sırt siyah,gerdan ve göğüs sarı kahverengi,karın,kuyruk altı ve sırtın gerisi beyazdır.Karnın yanlarında dağınık siyah benekler bulunur.Omuz tüyleri portakal rengindedir.Kanat uçma tüyleri siyah,en uçtakilerin dip kısmında bir leke ve üst kısmında sarı ve beyaz iki şerit bulunur.Kuyruk tüyleri siyahtır.Dişilerde baş, boyun ve sırt gri kahverengi ve sırt boyuna koyu lekelidir.Gaga gri,ayaklar kahverengidir.''Cup cu cup-key key keh ve firlitt'' diye öter.
BOY: 15 cm.dir.
KAYNAK: MEHMET KARABOLAT (Türkiye'de Yaşayan Kuşlar)
İSPİNOZ X DAĞ İSPİNOZU MELEZİ

ÜLKEMİZ KUŞLARINDAN...

BÜLBÜL (Luscinia megarhynchos) NIGHTINGALE

Ülkemizin her yanında uygun yaşama ortamlarında yaz göçmeni olarak bulunur.Batı Anadolu,Marmara ve Karadeniz bölgelerinde daha çok rastlanır.
YAŞAMA ORTAMI:Yapraklı ormanlarda,parklarda,bahçelerde,bol ağaçlıklı mezarlıklarda,fundalık ve çalılıklar arasında yaşar.(Bu yerlerdeki çay ve dere kenarlarını özellikle tercih eder.E.G)
ÜREMESİ:Bülbül yuvası kuru yapraklarla yapılmış bir çanak şeklindedir.İçi de kuru otlarla döşenmiştir.Yuva malzemesi olarak kuru otlar,kökçükler,kuru yapraklar v.s kullanılmıştır.Yuva gayet iyi gizlenmiştir.Dişi bu yuvaya zeytin yeşili renginde 3-6 yumurta yumurtlar.Kuluçkaya sadece dişi kuş yatar ve süresi 14 gündür.
BESLENMESİ:Yumurtadan çıkan yavrular ve ebeveyn böcekler,lavralar,örümcekler,kurtlar,tırtıllar,ayrıca böğürtlen,kuş üzümü ve mürver gibi üzümsü meyvelerle beslenirler.
TANINMASI:Erkekle dişi aynı görünümdedir.Erginlerde baş,sırt ve kanatlar pas kahverengidir.Kuyruk koyu kiremit rengidir.Gerdan ve karın beyaz,göğüs ve gövdenin yanları gri sarıdır.Gaga gri,ayaklar gri sarıdır.En iyi öten,en güzel kuştur.Geceleri daha uzun ve çok öter.Genellikle sık çalılar arasında,alçak dallara konarak öter.
BOY: 16,5 cm.dir.
ÜLKEMİZ KUŞ LİSTESİNDE BÜLBÜLLER
Bülbül,Arap bülbülü,Dağ bülbüllü,Büyük dağ bülbülü,,Nar bülbülü,Çalı bülbülü,Taş bülbülü,Sürmeli dağ bülbülü,Kamış bülbülü,Yelpaze kuyruklu bülbül,Benekli orman bülbülü,Saz bülbülü,Yeşil söğüt bülbülü,Küçük söğüt bülbülü,Boz söğüt bülbülü,Orman söğüt bülbülü,Söğüt bülbülü (Bu kuşların bülbül ailesi ile ilgilerinin olmadığı,isimlendirmede bülbül adının kullanıldığı otoriteler tarafında söylenmektedir.)
KAFESDE BÜLBÜL
''''Yakalanan bülbül ufak bir kafese konulur.Üzeri beyaz bir bezle örtülür.Bu kafesin içerisinde, canlı kepek kurtları ve su bulundurulmalıdır.Bir kaç gün sonra: sinir ve yağları temizlenerek makinadan geçirilmiş koyun veya dana yüreği kıyması bir kahve kaşığı leblebi unun ile karıştırılır ve bunun içerisine bir kaç tane kepek kurdu gömülür.Böylece kabına konulan gıdayı bülbül çok sever.Kıymanın içerisindeki kurdu ararken etin tadına alışmış olur ve etide yiyerek yemlenmiş olur.Kısa bir zamanda tekrar ötüşe başlar.Bundan sonra büyükçe bir kafese aktarılır.Üzerindeki beyaz örtüyü tüy dökümüne gidinceye kadar çıkarılmamalıdır.Tüy dökümü başlayınca bu örtü kaldırılır.Artık bülbül ehlileşmiş ve kafes hayatına alışmıştır.''''
KAYNAKLAR
1.MEHMET CANBOLAT (Türkiye'de Yaşayan Kuşlar)
2.NURETTİN IRAKTAN (KANARYA BAKIM KİTABI -Basım:1965)

İSPİNOZ (Fringilla coelebs) CHANFFİNCH -

Yerlidir.Trakya,Marmara,Karadeniz,Ege ve Akdeniz bölgeleri ile,Orta Anadolu'nun Kuzey ve Doğu Anadolu'nun Güneydoğu bölgelerindeki ormanlarda yaşar.
YAŞAMA ORTAMI:Ağaç bulunan her yerde yaşar.Ormanlarda,parklarda,tarlalarda,yerleşim yerleri etrafında,bahçelerde,çitlerle çevrili tarım alanlarında yaşar.Kışı diğer toplu yaşayan kuşlarla birlikte geçirirler.
ÜREMESİ:Erkek Şubat veya Mart ayında yuva yerini hazırlar.Yapılan yuva inşa edildiği ağaçın kabuğu ile kamufle edilmiştir.Yumurta sayısı 5 olup,kuluçka süresi 12-14 gündür.Kuluçkaya sadece dişi kuş yatar.
BESLENMESİ:İspinoz kuvvetli gagaya,sağlam kafatasına,geniş çene kaslarına,sert tohumları öğütmek için kuvvetli taşlıklara sahiptir.Tohumlar başlıca yiyecekleri olmasına rağmen,ispinoz yavrularını böcek,örümcek ve özelliklede tırtıllarla besler.Kendileri bitkisel besinler,yağlı tohumlar,çam tohumları ve meyvelerle beslenirler.
TANINMASI:Ergin erkeklerde alın siyah,tepe,ense ve boynun yanları mavi gri,başın yanları,gerdan ve göğüs kirli pembe,karın ve kuyruk altı beyazdır.Sırtı kırmızı kahnerengi,kuyruk sokumu yosun yeşili,kuyruk gri siyah ve hafif çatallıdır.Kanatlar siyahtır,üzerinde 2 beyaz bant vardır.Omuz başı beyazdır.Dişilerin sırtı,başın üstü ve yanları zeytuni kahverengi,gerdan ve göğüs açık gri kahverengidir.''Pink pink,viyt viyt vit rüt'' ve ''çuyiyiyi-çuyyo'' diye öter.
BOY: 15 cm.dir.
KAYNAK:MEHMET KARABOLAT (Türkiye'de Yaşayan Kuşlar)

MUTASYON

KARA İSKETE (Serinus pusillus) RED-FRONTED SERİN -

Ülkemizde Toros'larda,Uludağ'da ve Kuzeydoğu Anadolu'nun dağlık yörelerinde kuluçkaya yatar.Doğu,Batı ve Orta Anadolu'da geziçi kuş olarak rastlanır.Yerlidir.
YAŞAMA ORTAMI:Taşlı,kayalı ve ağaçlarla kaplı yamaçlarda,ardıçlıklarda ve yaban gülü bulunan yerlerde yaşar.
ÜREMESİ:Ormanlanlarda yuvalanıp kuluçkaya yatar.Yumurta sayısı 4-6 olup,kuluçka süresi 11-14 gündür.
BESLENMESİ:Diken,ot ve ısırgan tohumları ile beslenir.Kuluçka yavru besleme zamanı küçük böcekleri ve taze bitkileri yer.
TANINMASI:Erginlerde alın ve tepe koyu portakal kırmızısı,ense,başın ve boynun yanları,gerdan ve göğüs siyahtır.Sırtı zeytuni kahverengi,üzerine koyu kahverengi beneklidir.Karın kirli beyaz,gövdenin yanları ve göğsün altı pas sarısı üzeri koyu kahverengi beneklidir.Kanatları gri kahverengi,üzeri pas rengi lekelidir.Kuyruk tüyleri koyu kahverengi,dip kısımlar pas rengidir.Dişilerin rengi biraz donuk renktedir.''Tsuyt-tsirrip''diye öter.
BOY: 12 CM.dir.
Kaynak:MEHMET KARABOLAT (Türkiye'de Yaşayan Kuşlar)

NOT:ÜLKEMİZ KANARYA VE DOĞA KUŞU SEVERLER TARAFINDAN YANLIŞ BULUNAN BU ADLANDIRMA (Kara iskete) KESİNLİKLE BENİMSENMEMEKTEDİR.DİLERİM BİR AN ÖNCE DÜZELTİLİR.

ŞAKRAK KUŞU (Pyrrhula pyrrhula) BULFINC

ŞAKRAK KUŞU
Ülkemizde Trakya,Marmara,Karadeniz ormanlarında ve Orta Anadolu'nun Kuzey'indeki ormanlarda yaşar.Yerlidir.
YAŞAMA ORTAMI:Dağlık ve düzlük ormanlarda,ağaçlandırma sahalarında,sık ağaçlı ve çalılık yerlerde,kış aylarında,bilhassa çok kar düşene kadar,üvez ağaçı geçitlerinde,orman kenarlarında yaşarlar.Özellikle kozalaklı ormanları severler.
ÜREMESİ:Yuvasını sık ağaçlıklara yerden 1-4 metre yüksekliğe yaparlar.Reçinelileri tercih ederler.Yuvasını küçük dallardan yapar.Yuva boşluğunu likenler,tüyler,aynı şekilde ince kökçüklerle düzenler.Yuva yapımı sırasında erkek dişiye yardım eder.Eşler bu esnada çok iyi gizlenirler.Yumurta sayısı 5 olup,kuluçkaya nöbetleşe yatarlar.Kuluçka süresi 12-14 gündür.Tohum yiyen şakrak kuşu uzun ve çeşitli sezonlarda çiftleşir.
BESLENMESİ:Şakrak kuşu farklı taneler ve üzümsü meyvelerle beslenir.Ağaç,ağaççık tohumları,sert çekirdekli etli meyveler,tomurçuklarla beslenirler.Yiyecek diyetleri sürekli olarak meyveden tohuma değişerek devam eder.Bilhassa şakrak taze meyvelerin tohumlarını sever.
TANINMASI:Ergin erkeklerde,tepe,alın ve gözden çene altına kadar olan bölge mavi siyahtır.Boynun yanları,gerdan,göğüs ve karnın üst kısmı pembe kırmızı,sırtı kül rengi,kuyruk sokumu ve kuyruk altı beyazdır.Kuyruk ve kuyruk altı siyahtır.Kanatta beyaz bir bant vardır.Dişiler daha iridir.Enteresan yırtıcılarda olduğu gibi dişide kırmızı renk yerine pas kahvesi hakimdir.
BOY: 16 CM.dir.
KAYNAK:MEHMET KARABOLAT......Türkiye'de Yaşayan Kuşlar

KANARYA X ŞAKRAK

ÇAPRAZ GAGA (Loxia corvirostra) CROSSBİLL

Yurdumuzda Karadeniz ve Marmara bölgelerinin dağlık yöreleri ile Orta Anadolu'nun kuzeyindeki ormanlık alanlarda yaşarlar.Yerli kuşlarımızdandır.
YAŞAMA ORTAMI:Kozalaklı ormanlarda ,bilhassa çamlarla kaplı dağlık bölgelerde,orta ve yüksek dağlardaki çam,köknar,ladin ormanları ile karışık ormanlarda yaşar.Sürüler halinde dolaşırlar.
ÜREMESİ:İğneli ağaçların tepelerine yakın bir dal çatalında yuvalanırlar.Kuluçkaya sadece dişi yatar.Yumurta sayısı 4 olup,kuluçka süresi 14-16 gündür.Yavrular yumurtadan çıktıkları zaman önce düz gagaya sahiptirler, 3 hafta sonra çaprazlaşır.
BESLENMESİ:Esas olarak besini çam tohumları olmasına rağmen, arasıra böcekleri de yer.Bilhassa reçineliler üzerinde bulunan kınkanatlıları tercih eder.Ayrıca yapraklı ağaç tohumları,çiçekli bitkiler de menüsüne dahildir.Yavruların beslenmesi de aynıdır.
TANINMASI:Erkeğin tüy rengi pembe-kızıl,kanatları ve kuyruğu siyahtır.Dişi kirli sarı ve koyu yeşil renklidir.
BOY: 12,5 cm.dir.
KAYNAK:MEHMET KARABOLAT--Türkiye'de yaşayan kuşlar

İSKETE (Carduelis spinus) SİSKİN

Ülkemizin batı,orta ve güney bölgelerinde kış göçmeni,yerli ve geçit kuşu olarak bulunur. YAŞAMA ORTAMI:Orta Karadeniz bölgesinin yüksek dağlık kısımlarında kuluçkaya yatar.Doğu Karadeniz bölgesinde bütün yıl görülür.Gezici ve göçmen bir kuştur.
ÜREMESİ:Orta Karadeniz'in yüksek dağlık kesimlerinde ürer.Mart ayının sonlarına doğru yuva yapma yerlerine gelirler.Yuvasını daha çok ibreli ağaçların genellikle ladinlerin tepelerine yapar.Yuva ağaçın 20 metre yükseğinde itina ile yapılmış kase şeklindedir.Bu yuvaya dişi 4-5 yumurta yapar.Şekil,irilik ve renk bakımından farklı olan yumurtaların kuluçka süresi 13 gündür.
BESLENMESİ:Kayın ağaçı meyvelerini soymadan yer.Bilhassa diken tohumları ile beslenir.Yemini araken çok aktif görünür,küçük dalların tepesine kadar tırmanır,kafasını aşağı doğru sarkıtır.Bu durumu baştankaraları andırır.Zaman zaman reçineliklerin tomurçuklarını talan eder.Ara sıra küçük üzümsü meyveleri,büyük ve sert ağaç tohumlarını,ot tohumlarını,az miktarda da böcekleri yer.
TANINMASI:Ergin erkeklerde alın,tepe ve ense siyah,boyun, başın yanları,gerdan ve göğüs açık sarı yeşildir.Gövdenin yanları boyuna koyu beneklidir.Sırtı koyu gri yeşil,boyunca siyah benekli,karın gri beyazdır.Kanat tüyleri koyu gri kahverengi,ortası kirli sarı bantlıdır.Kuyruk tüyleri sarı,uçları siyahtır.Dişilerde tepe ve ensede siyahlık yoktur.Yanaklar,gerdan ve göğüs açık sarı gridir.Sırt kısmı daha açık renktedir.Gaga ve ayaklar her ikisinde de açık kahverengidir...''iye iye-çet çet-diilt'' diye öter.
BOY: 12 cm.dir.
KAYNAK:MEHMET KARABOLAT ---TÜRKİYE'DE YAŞAYAN KUŞLAR